लवकरच लागू होणार ‘डेबिट-क्रेडिट’ कार्डचा हा नवा ‘नियम’

देशात १ ऑक्टोबरपासून डेबिट आणि क्रेडिट कार्डसाठी नवीन नियम जारी केले जात आहेत. रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडियाने ऑनलाइन, पॉइंट ऑफ सेल आणि अॅपमधील डेबिट आणि क्रेडिट कार्ड डेटा युनिक टोकनमध्ये रूपांतरित करण्याचे निर्देश दिले आहेत. यापूर्वी त्याची अंतिम मुदत जुलै महिन्याची होती, ती ऑक्टोबरपर्यंत वाढवण्यात आली होती. येथे टोकनायझेशन म्हणजे डेबिट आणि क्रेडिट कार्डचा वास्तविक डेटा टोकन म्हणजेच कोडमध्ये रूपांतरित करणे. त्यामुळे कार्ड व्यवहारातील फसवणुकीपासून दिलासा मिळणार आहे. ही प्रणाली काय आहे आणि ती कशी काम करेल, चला जाणून घेऊया.

महिलांनी काय ‘परिधान’ करायचे हेही ‘सरकार ठरवत’

टोकनाइज्ड कार्डचा सर्वात मोठा फायदा म्हणजे त्याच्या ग्राहकाला फसवणूक किंवा सायबर फ्रॉडपासून मुक्तता मिळेल. कार्डचा तपशील दुकानदार किंवा स्टोअर किंवा ऑनलाइन कॉमर्स कंपनीच्या कोडमध्ये टाकला जाईल, जो कोणालाही वाचता येणार नाही. त्यामुळे डेटा लीक झाल्यास त्यात छेडछाड होण्याची शक्यता संपुष्टात येईल. कार्ड POS मशीनवर ठेवा किंवा ऑनलाइन कॉमर्स वेबसाइटवर कार्ड तपशील द्या, ज्यामध्ये कार्डबद्दल कोणतीही माहिती वास्तविक स्वरूपात सामायिक केली जाणार नाही, परंतु कोडमध्ये माहिती दिली जाईल.

अॅप, POS किंवा ऑनलाइन वेबसाइटवर कार्ड पंच होताच, त्याच्याकडून टोकन विनंती केली जाईल. यानंतर, तीच विनंती अॅप किंवा ऑनलाइन कॉमर्स कंपनीद्वारे कार्ड जारी करणाऱ्या कंपनीला पाठवली जाईल आणि ते कार्ड नेटवर्क लगेच टोकन जारी करेल. हे काही सेकंदात होईल आणि ग्राहकाला त्यासाठी प्रतीक्षा करावी लागणार नाही. या टोकनायझेशन सुविधेसाठी ग्राहकाला कोणतेही वेगळे शुल्क भरावे लागणार नाही.

व्हिसा, मास्टरकार्ड सारख्या अधिकृत कार्ड नेटवर्क कंपन्यांद्वारेच कार्ड टोकनीकरण केले जाईल. रुपया इ. यामध्ये कोणत्या कंपन्या सहभागी आहेत, त्यांचा तपशील आरबीआयच्या वेबसाइटवर उपलब्ध आहे. ग्राहकांना त्यांच्या फोन आणि टॅब्लेटवर टोकनायझेशनची सुविधा देखील मिळेल. फोनवरून कॉन्टॅक्टलेस कार्ड व्यवहार करता येतो, क्यूआर कोडद्वारे व्यवहार करता येतो किंवा अॅपद्वारे पेमेंट करता येते का, टोकनायझेशन सुविधेचा लाभ घेता येतो.

शेतकऱ्यांना रासायनिक खतांपासून लवकरच मिळणार सुटका, सरकार सुरू करणार ‘PM PRANAM’ योजना

ग्राहकांसाठी टोकनीकरण अनिवार्य नाही. ग्राहकाची इच्छा असल्यास, POS, अॅप किंवा ऑनलाइन कॉमर्स कंपन्यांना टोकनायझेशनची परवानगी दिली जाऊ शकते. नाही तर त्याची इच्छा आहे. ज्यांना कार्ड टोकनायझेशन करायचे नाही, त्यांना व्यवहाराच्या वेळी कार्डचे तपशील त्यांच्या हातात भरावे लागतील. ग्राहकाच्या कार्डशी संबंधित प्रत्येक तपशील अधिकृत कार्ड नेटवर्कमध्ये सुरक्षितपणे संग्रहित केला जातो. जेव्हा तुम्ही POS, अॅप किंवा ऑनलाइन कंपन्यांच्या साइटवर व्यवहार करता तेव्हा टोकन विनंती करणारा प्राथमिक खाते क्रमांक म्हणजेच कार्ड क्रमांक किंवा कार्ड तपशील संग्रहित करू शकत नाही.