फ्लूची लक्षणे संपताच कोविड लस घेतल्याने किती फायदा होईल?

देशात कोविडच्या प्रकरणांमध्ये चढ-उतार होत आहेत. सक्रिय प्रकरणांची संख्या सातत्याने वाढत असून सकारात्मकतेचे प्रमाणही वाढले आहे. दरम्यान , ICMR च्या नॅशनल कोविड टास्क फोर्सने लसीकरणाबाबत एक नवीन प्रोटोकॉल जारी केला आहे, ज्यात असे नमूद केले आहे की कोविड चाचणीत निगेटिव्ह आलेल्या फ्लूची लक्षणे असलेल्या लोकांना ते बरे होताच कोरोनाची लस बसवता येईल. त्याच वेळी, चाचणीत पॉझिटिव्ह आलेल्यांना तीन महिन्यांनंतर डोस देण्याची तरतूद आहे. म्हणजेच ज्यांची कोविड चाचणी होत नाही, ते तीन महिन्यांपूर्वी पहिला किंवा दुसरा डोस घेऊ शकतात.

राज्यात दमदार पावसानंतर बियाणे आणि खतांसाठी शेतकऱ्यांची बाजारात गर्दी, आता पेरणीला वेग

यामुळे असा प्रश्न निर्माण होतो की सध्या बहुतेक लोकांची कोविड चाचणी होत नाहीये आणि घरीच आयसोलेशनमध्ये राहून ते बरे होत आहेत. तर हा नवीन प्रोटोकॉल कितपत अचूक आहे? कारण तज्ञांचा असा अंदाज आहे की ओमिक्रॉन आणि त्याच्या वेगवेगळ्या उप प्रकारांमुळे 90 टक्के लोकसंख्येला संसर्ग झाला आहे. अशा परिस्थितीत फ्लूची लक्षणे असलेल्या व्यक्तीलाही कोविडची लागण होऊ शकते, त्यामुळे संसर्ग झाल्यानंतर काही दिवसांनी लस घेतल्याने कोणताही दुष्परिणाम होणार नाही का? हा प्रश्न आहे कारण आतापर्यंत कोविड लसीकरणासाठी तीन महिन्यांचे अंतर होते. त्याचा आधार असे सांगण्यात आले की संसर्ग झाल्यानंतर तीन महिने अँटीबॉडीज राहतात. अशा परिस्थितीत, या काळात लस घेण्याची आवश्यकता नाही कारण संसर्गापासून तयार केलेली प्रतिकारशक्ती असते. परंतु नवीन नियमानुसार चाचणीत पॉझिटिव्ह नसलेली लक्षणे असलेल्या व्यक्तीला तीन महिन्यांपूर्वी लसीकरण करता येते.लस घेतल्याने फायदा होईल की नुकसान?

आज झाली आमदारांच्या अपात्रतेबाबतची सुनावणी, सुप्रीम कोर्टाने दिले हा आदेश

लसीकरणाचा वेग वाढविण्याचा निर्णय

या संदर्भात, डॉ. युधवीर सिंग, प्रोफेसर, क्रिटिकल केअर विभाग, ऑल इंडिया इन्स्टिट्यूट ऑफ मेडिकल सायन्सेस (एम्स), नवी दिल्ली, म्हणतात की लसीकरणाचा वेग वाढवण्यासाठी हा निर्णय घेण्यात आला आहे कारण यावेळी बरेच लोक लसीकरण करत नाहीत. कोविड चाचणी करून घ्या. यामुळे कोविडची खरी परिस्थिती काय आहे हे कळत नाही. अनेक भागात लसीकरण करणाऱ्यांची संख्या अजूनही कमी आहे. पूर्वी लोकांना तीन महिने प्रतीक्षा करावी लागत होती, परंतु आता लक्षणे संपताच त्यांना लस मिळू शकेल, ज्यामुळे लसीकरणाची संख्या वाढेल.

संसर्ग झाल्यानंतर काही दिवसांत लस घेणे कितपत योग्य आहे?

अनेक तज्ञ म्हणतात की नैसर्गिक संसर्ग लसीपेक्षा चांगला आहे. जवळपास ९० टक्के लोकसंख्येला ओमिक्रॉनची लागण झाल्याचे मानले जात असताना आता लसीकरणासाठी अशा नियमाची काय गरज आहे. या प्रश्नाच्या उत्तरात डॉ. सिंग म्हणतात की, सुरुवातीला अधिकाधिक लोकांना लसीकरण करणे हे ध्येय होते. या कारणास्तव, उच्च जोखीम गट आणि आरोग्य सेवा कर्मचार्‍यांना लवकरात लवकर लसीकरण करता यावे यासाठी तीन महिन्यांच्या अंतराने एक नियम तयार करण्यात आला. आता लसी पुरेशा प्रमाणात उपलब्ध असल्याने हा निर्णय घेण्यात आला आहे. सिंग यांच्या म्हणण्यानुसार, संसर्ग झाल्यानंतर तीन महिन्यांनंतरच ही लस दिली जावी, असा कोणताही शास्त्रीय पुरावा नाही. या प्रकारचे नियम परिस्थितीनुसार बनवले जातात आणि बदलले जातात.

कोणतेही दुष्परिणाम नाहीत

डॉ. सिंग स्पष्ट करतात की जरी लक्षणे चार दिवसात किंवा 10 दिवसात संपली, परंतु बरे झाल्यानंतर, लस घेण्यास कोणतेही नुकसान होणार नाही कारण संसर्ग झाल्यानंतरही, अँटीबॉडी राहते आणि लस घेतल्यानंतर त्याची पातळी वाढते. त्यामुळे कोणतेही दुष्परिणाम होत नाहीत. याआधीही काही संशोधनात असे म्हटले होते की ही लस लवकरच घेतली जाऊ शकते, परंतु देशात कोविडचा प्रभाव टाळण्यासाठी उच्च जोखीम असलेल्या लोकांना लवकरात लवकर लसीकरण करणे आवश्यक होते. म्हणूनच त्या काळात असे प्रोटोकॉल बनवले गेले. असे म्हटले जाते की, सध्या कोविड सामान्य फ्लूसारखा झाला आहे. लोक तीन ते चार दिवसांत बरे होत आहेत. त्यामुळे परीक्षा देणाऱ्यांची संख्या सातत्याने कमी होत आहे.

पूर्ण बरे झाल्यानंतरच लस घ्या

कोविड तज्ज्ञ डॉ. कवलजीत सिंग म्हणतात की जर एखाद्या व्यक्तीमध्ये फ्लूची लक्षणे असतील आणि त्याने कोविड चाचणी केली नसेल, तर पूर्ण बरी झाल्यानंतरच लस दिली पाहिजे. अशा लोकांना बरे झाल्यानंतर फक्त एक ते दोन आठवड्यांनी लसीकरण केले पाहिजे.