२००० च्या नोटांची छपाई बंद, जाणून घ्या कोणती नोट छापायला किती येतो खर्च

देशातील वाढत्या महागाईमुळे सर्वसामान्यांचे हाल झाले आहेत. खाद्यपदार्थांपासून ते इतर जीवनावश्यक वस्तूही खूप महाग झाल्या आहेत, त्यासाठी जास्त पैसे खर्च करावे लागतात. पण या वस्तू घेण्यासाठी तुम्ही खर्च करत असलेल्या नोटाही महागल्या आहेत! वास्तविक, वाढत्या महागाईमुळे नोटांची छपाईही महाग झाली आहे.

15 लाखांपर्यंत कमाई केल्यावर तुम्ही टॅक्स वाचवू शकता, कुठे आणि कसे, सविस्तर जाणून घ्या

नोटा छापणेही केंद्रीय बँक आरबीआयसाठी महाग होत आहे . रिझर्व्ह बँकेने आरटीआय अंतर्गत विचारलेल्या प्रश्नांच्या उत्तरात अलीकडेच हे उघड झाले आहे. विशेषत: 200 रुपयांच्या नोटांची किंमत सर्वाधिक महाग होत आहे. एका अहवालानुसार , 10 रुपयांच्या नोटांपासून ते 500 रुपयांच्या नोटा छापण्यासाठी आरबीआयला खर्च करावा लागत आहे. म्हणजेच या रुपयांच्या किमतीत पूर्वीपेक्षा अधिक घसरण होत आहे. आरटीआयला उत्तर देताना मध्यवर्ती बँकेने सर्व प्रकारच्या नोटांच्या छपाईचा खर्च सांगितला आहे.

माणसांना पाहून शहामृगामध्ये सेक्सची इच्छा वाढते, वाचा शास्त्रज्ञांचे धक्कादायक संशोधन

कोणत्या नोटा छापण्यासाठी किती खर्च येतो?

10 रुपयांच्या 1000 नोटा छापण्याचा खर्च – 960 रुपये
20 – 1000 नोटा छापण्याचा खर्च – 950 रुपय
100 च्या 1000 नोटा छापण्याचा खर्च – रु. 1,770
200 च्या 1000 नोटा छापण्याचा खर्च – 2,370 रुपये
500 च्या 1000 नोटा छापण्याचा खर्च – 2,290 रुपये

फोनवर पिकांची खरेदी-विक्री, शेतकऱ्यांना मिळणार मोठे फायदे,उत्पादनाची बोली लावण्याचीही सुविधा

RBI ने 2000 च्या नोटांची छपाई बंद केली

गेल्या काही महिन्यांपासून तुम्ही एटीएममधून पैसे काढायला जाल तेव्हा एटीएम मशीनमधून फक्त ५०० किंवा १०० रुपयांच्या नोटा निघतील हे तुमच्या लक्षात आले असेलच! तुमच्या लक्षात आले असेल की एटीएम मशीनमधून 2000 रुपयांच्या नोटा निघत नाहीत. अखेर ते एटीएम मशिनमध्ये टाकले तरच ते बाहेर येतील! का टाकले जात नाही… कारण 2000 च्या नोटांचा तुटवडा आहे. आरबीआयने 2000 रुपयांच्या नोटांची छपाई बंद केल्याचे आरटीआयमध्ये आढळून आले आहे.

वास्तविक, कागदाच्या किमती सातत्याने वाढत आहेत, त्यामुळे नोटांची छपाई महाग झाली आहे. २०० रुपयांची नोट छापण्यासाठी ५०० रुपयांच्या नोटेपेक्षा जास्त खर्च येत असल्याचे आरटीआयमध्ये सांगण्यात आले आहे. त्याचबरोबर 20 रुपयांच्या नोटांच्या तुलनेत 10 रुपयांच्या नोटांची छपाई महाग झाली आहे.

नॅनो युरियाच्या काही थेंबांमुळे पिकाच्या उत्पादनात होईल वाढ, हवे असल्यास तुम्हीही मागवू शकता

2000 रुपयांची नोट छापण्यासाठी किती खर्च येतो?

आरबीआयच्या म्हणण्यानुसार 2000 रुपयांची नोट छापण्यासाठी 4 रुपये खर्च येतो. 2018-19 मध्ये तो खूपच कमी खर्च झाला. त्याचवेळी 2017-18 मध्ये हा खर्च जास्त होता. 2000 रुपयांची नोट छापण्यासाठी 2019 मध्ये 18.4 टक्क्यांनी म्हणजेच 65 पैशांनी कमी खर्च झाला आहे. 2018 मध्ये 2000 रुपयांची नोट छापण्यासाठी 4 रुपये 18 रुपये खर्च करण्यात आले होते, तर 2019 मध्ये 2000 रुपयांची नोट छापण्यासाठी 3.53 रुपये खर्च करण्यात आले होते. म्हणजेच 000 रुपयांची नोट छापण्यासाठी फक्त 3-4 रुपये लागतात हे समजून घ्या.

नोटा छापण्यासाठी किती खर्च आला?

वाढत्या महागाईच्या काळात कागदाच्या किमतीत वाढ झाल्याने नोटांच्या छपाईच्या खर्चातही वाढ झाली आहे. आरबीआयच्या म्हणण्यानुसार, आर्थिक वर्ष 2020-21 मध्ये, 50 हजार रुपयांच्या 1000 च्या नोटांच्या छपाईचा खर्च 920 रुपये होता, जो 2021-22 मध्ये 23 टक्क्यांनी वाढून 1,130 रुपये झाला आहे. त्या तुलनेत 20 रुपयांच्या नोटेचा महागाईवर फारसा परिणाम झालेला नाही. 2020-21 या आर्थिक वर्षात 20 हजार रुपयांच्या 1000 च्या नोटांच्या छपाईवर 940 रुपये खर्च आला होता, जो 2021-22 मध्ये वाढून 950 रुपये झाला. या काळात 500 रुपयांच्या नोटेवर कोणताही परिणाम दिसून आला नसल्याचे सांगण्यात आले.

देशात नोटांची छपाई कुठे होते?

केंद्र सरकार आणि आरबीआय देशात चार ठिकाणी नोटा छापतात. चार प्रेसपैकी दोन केंद्र सरकारच्या अखत्यारीत आहेत, तर दोन प्रेस आरबीआयच्या नियंत्रणाखाली आहेत. RBI द्वारे नियंत्रित प्रेस म्हैसूर (कर्नाटक) आणि सालबोनी (पश्चिम बंगाल) येथे आहेत. त्याच वेळी, केंद्र सरकारच्या नियंत्रणाखालील प्रेस नाशिक (महाराष्ट्र) आणि देवास (मध्य प्रदेश) येथे आहेत. नोट छापण्यासाठी विशेष प्रकारची शाई वापरली जाते, जी स्वित्झर्लंडमधील एका कंपनीने बनवली आहे. वेगवेगळ्या प्रकारच्या शाई वेगवेगळ्या गोष्टी करतात. त्याचा कागदही खास पद्धतीने तयार केला जातो.