लष्कर भरतीसाठी ‘अग्निपथ’ योजनेची घोषणा, सैन्य दलात बंपर भरती

पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्या नेतृत्वाखालील अग्निपथ योजनेला सुरक्षा विषयक कॅबिनेट समितीने (CCS) मंजुरी दिली आहे. मंगळवारी झालेल्या सीसीएसच्या बैठकीचा निर्णय संरक्षण मंत्री राजनाथ सिंह आणि संरक्षण सचिवांसह लष्कराच्या तिन्ही शाखांच्या प्रमुखांनी माध्यमांसमोर मांडला. येत्या ९० दिवसांत लष्करात देशातील अग्निशमन जवानांची भरती सुरू होणार असल्याचे या पत्रकार परिषदेत सांगण्यात आले.

संरक्षण मंत्री राजनाथ सिंह यांनी अग्निपथ योजनेबाबत प्रसारमाध्यमांशी बोलताना सांगितले की, आज भारतीय लष्कराला जगातील सर्वोत्तम सैन्य बनवण्याच्या दिशेने सीसीएसने ऐतिहासिक निर्णय घेतला आहे. त्यांनी ‘अग्निपथ’ योजनेचे वर्णन एक परिवर्तनकारी योजना म्हणून केले जे सशस्त्र दलांमध्ये म्हणजे लष्कर, वायुसेना आणि नौदलात मोठे बदल घडवून आणेल, ज्यामुळे सैन्य पूर्णपणे आधुनिक आणि उच्च सुसज्ज होईल.

पंतप्रधान नरेंद्र मोदींची मोठी घोषणा ; पुढील दीड वर्षांत 10 लाख लोकांना नोकऱ्या

यादरम्यान, लष्करी व्यवहार विभागाचे अतिरिक्त सचिव म्हणजेच डीएमए, लेफ्टनंट जनरल अनिल पुरी यांनी अग्निपथ योजनेचे सादरीकरण केले. ते म्हणाले की, अग्निपथ योजनेंतर्गत चार वर्षांसाठी सैनिकांची भरती केली जाईल आणि त्यांना ‘अग्नवीर’ असे नाव देण्यात येईल. देशाची सुरक्षा मजबूत करण्यासाठी आणि तरुणांना लष्करी सेवेची संधी देण्यासाठी ही योजना आणण्यात आली आहे. राजनाथ सिंह म्हणाले की, संपूर्ण देश, विशेषत: आपले तरुण सशस्त्र दलाकडे आदराने पाहतात. प्रत्येक मुलाला त्याच्या आयुष्यात कधीतरी सैन्याचा गणवेश घालायचा असतो.

सावकारांचे कर्ज टाळायचे असेल तर तुम्ही KCC लगेच बनवा फक्त 3%टक्के व्याज, ही आहे संपूर्ण प्रक्रिया

लष्करातील सैनिकांचे सरासरी वय किती आहे

लष्करप्रमुख जनरल मनोज पांडे यांच्या मते, अग्निपथ योजनेंतर्गत, सशस्त्र दलांचे प्रोफाइल तरुण ठेवण्याचा प्रयत्न केला जात आहे, जे देशाच्या लोकसंख्येचे प्रोफाइल आहे. यासाठी साडे17 ते 21 वर्षे वयोगटातील युवक या अग्निवीर योजनेसाठी पात्र असतील. अशा परिस्थितीत आगामी काळात लष्कराचे सरासरी वय 26 वर्षे होणार आहे. सध्या लष्करातील सैनिकांचे सरासरी वय 32 वर्षे आहे.

लष्करप्रमुखांनी स्पष्टपणे सांगितले की, अग्निवीरांचे प्रशिक्षण असे असेल की त्यांना त्यांच्या चार वर्षांच्या सेवेत चीन आणि पाकिस्तानच्या सीमेवर तैनात करता येईल. अग्निपथ योजनेमुळे रोजगाराच्या संधी वाढतील, कारण सेवेदरम्यान कौशल्य आणि अनुभव संपादन करून त्यांना विविध क्षेत्रात नोकऱ्या मिळू शकतील, असे संरक्षणमंत्र्यांनी सांगितले. संरक्षण मंत्री म्हणाले की अग्निपथ योजनेमुळे अर्थव्यवस्थेला उच्च कौशल्य कर्मचारी देखील मिळतील, जी जीडीपीच्या वाढीसाठी उपयुक्त ठरेल.

या आहेत अग्निपथ भरती योजनेच्या 10 मोठ्या गोष्टी…

1. सैन्यात भरती फक्त चार वर्षांसाठी असेल. या चार वर्षांत ते अग्निवीर म्हणून ओळखले जातील.

2. चार वर्षानंतर सैनिकांच्या सेवांचा आढावा घेतला जाईल. पुनरावलोकनानंतर, 25 टक्के अग्निवीरांच्या सेवांचा विस्तार केला जाईल. उर्वरित 75 टक्के सेवानिवृत्त होतील.

3. चार वर्षांच्या नोकरीमध्ये सहा महिन्यांचे प्रशिक्षण देखील समाविष्ट असेल. 17 ते दीड वर्षे ते 21 वर्षे वयोगटातील व्यक्ती अग्निवीरसाठी पात्र असेल.

4. लष्कर आणि नौदलातील महिलांनाही अग्निवीर बनण्याची संधी मिळेल.

5. अग्निवीरांना वार्षिक 4.76 लाख म्हणजेच सुमारे 30 हजार प्रति महिना वेतन पॅकेज मिळेल. चौथ्या वर्षापर्यंत हे पॅकेज ६.९२ लाख असेल. याशिवाय सियाचीन सारख्या भागासाठी जोखीम आणि कष्ट भत्ता देखील उपलब्ध असेल.

6. निवृत्तीनंतर निवृत्ती वेतन मिळणार नाही, परंतु एकरकमी रक्कम दिली जाईल. या रकमेला सेवा निधी पॅकेज असे नाव देण्यात आले आहे. या अंतर्गत सेवानिवृत्तीनंतर 11.7 लाख इतकी रक्कम मिळणार आहे. अग्निवीरच्या पगारातील ३० टक्के योगदान आणि तेवढीच रक्कम सरकारच्या वाट्याने हे सेवा निधी पॅकेज तयार करण्यात आले आहे. हे सेवा निधी पॅकेज पूर्णपणे आयकरमुक्त असेल.

7. सेवेदरम्यान अग्निवीर वीरगती प्राप्त झाल्यास त्यांच्या कुटुंबाला एक कोटी रुपयांची मदत मिळेल. यासोबतच अग्निवीरच्या उर्वरित सेवेचा पगारही कुटुंबाला मिळणार आहे.

8. सेवेदरम्यान अग्निवीर अपंग झाल्यास त्याला 44 लाखांची रक्कम दिली जाईल आणि उर्वरित सेवेचे वेतनही मिळेल.

9. विशेष बाब म्हणजे आता सैन्य रेजिमेंटमध्ये जात, धर्म आणि प्रदेशानुसार भरती होणार नाही, तर ती देशवासी म्हणून असेल. म्हणजेच कोणत्याही जाती, धर्म आणि प्रदेशातील तरुण कोणत्याही रेजिमेंटसाठी अर्ज करू शकतात. किंबहुना, सैन्यात इन्फंट्री रेजिमेंट्स इंग्रजांच्या काळापासून बनल्या आहेत जसे की शीख, जाट, राजपूत, गोरखा, डोग्रा, कुमाऊं, गढवाल, बिहार, नागा, राजपुताना-रायफल्स (राजरीफ), जम्मू आणि काश्मीर लाइट इन्फंट्री ( जॅकलाई), जम्मू-काश्मीर रायफल्स (जॅकरीफ) इ. या सर्व रेजिमेंट जात, वर्ग, धर्म आणि प्रदेशाच्या आधारे तयार केल्या जातात.

स्वातंत्र्यानंतर गार्ड्स ही एकमेव अशी रेजिमेंट आहे जी अखिल भारतीय अखिल वर्गाच्या आधारावर उभारली गेली. पण आता अग्निवीर योजनेत सैन्याच्या सर्व रेजिमेंट्स अखिल भारतीय अखिल वर्गावर आधारित असतील असा विश्वास आहे. म्हणजेच देशातील कोणताही तरुण कोणत्याही रेजिमेंटसाठी अर्ज करू शकतो. स्वातंत्र्यानंतर संरक्षण क्षेत्रातील ही एक मोठी संरक्षण सुधारणा मानली जात आहे.

10. अग्निपथ योजनेंतर्गत, पुढील 90 दिवसांत लष्कराची पहिली भरती मेळावा आयोजित केली जाईल. या योजनेअंतर्गत पहिल्या वर्षी ४० हजार अग्निवीरांची सैन्यात भरती करण्यात येणार आहे. हवाई दलासाठी 3500 अग्निवीर आणि नौदलासाठी 3000 अग्निवीरांची भरती होणार आहे.

मंगळवारी झालेल्या पत्रकार परिषदेत हवाई दलाचे प्रमुख एअर चीफ मार्शल व्ही.आर. चौधरी यांनी स्पष्ट केले की, भारतीय वायुसेनेच्या गेल्या दोन वर्षांत झालेल्या परीक्षा किंवा त्या आता रद्द करायच्या होत्या. हवाई दलातील भरती आता केवळ अग्निपथ योजनेअंतर्गतच होणार आहे. नौदल प्रमुख अॅडमिरल आर हरी कुमार यांच्या मते, अग्निशमन दलाचे प्रशिक्षण असे असेल की ते युद्धनौकांपासून पाणबुड्यांपर्यंत तैनात करता येतील.