जनरेटिव्ह AI मॉडेल्स हे रोबोट्सच्या संवादक्षमतेला चालना देत आहे, माणसांची गोची होणार…?
घरगुती रोबोटिक्समध्ये क्रांती; CES 2025 मध्ये नव्या तंत्रज्ञानाची झलक
तंत्रज्ञानाच्या झपाट्याने होणाऱ्या प्रगतीमुळे मानवी जीवन अधिक सुलभ आणि स्मार्ट होत आहे. विशेषतः कृत्रिम बुद्धिमत्ता (AI) आणि स्वयंचलित यंत्रणांमुळे विविध क्षेत्रांमध्ये मोठे बदल घडत आहेत. यामध्ये घरगुती रोबोट्स हा एक महत्त्वाचा टप्पा ठरत आहे. लास वेगास येथे झालेल्या कन्झ्युमर इलेक्ट्रॉनिक्स शो (CES 2025) मध्ये यंदा घरगुती रोबोट्स हे प्रमुख आकर्षण ठरले. केवळ घरकामापुरते मर्यादित न राहता संवाद साधण्याची क्षमता असलेले, बुद्धिमान सहाय्यक म्हणून विकसित झालेले हे रोबोट्स भविष्यातील स्मार्ट घरांचा एक अविभाज्य भाग बनण्याच्या दिशेने वाटचाल करत आहेत.
CES 2025 मध्ये घरगुती रोबोट्सचे वर्चस्व
यंदाच्या CES 2025 मध्ये रोबोटिक्स क्षेत्रातील मोठ्या घडामोडी पहायला मिळाल्या. हे आधुनिक रोबोट्स लॉन कापणे, घर स्वच्छ ठेवणे, स्वयंपाकघरातील कामे करणे, मुलांशी संवाद साधणे, अगदी बारटेंडरिंगसारख्या सेवा देण्यास सक्षम आहेत. यंदाच्या प्रदर्शनात Richtech Robotics चा ‘Adam’ हा बारटेंडर रोबोट, संवाद साधणारा ‘Mirumi’, टॅंजिबल फ्यूचरचा ChatGPT-सक्षम ‘Looi’, एन्कॅन्टेड टूल्सचा अत्याधुनिक ‘Mirokai’, OpenDroids चा ‘R2D3’, Gizai चा ‘Mi-Mo’ आणि सॅमसंगचा प्रोजेक्टर रोबोट ‘Ballie’ यांसारखे विविध रोबोट्स सादर करण्यात आले. विशेष म्हणजे, हे फक्त स्वयंचलित उपकरणे नसून, संवादक्षम आणि बुद्धिमान सहाय्यक म्हणून विकसित करण्यात आले आहेत.
या नव्या रोबोट्समधील सर्वात मोठी प्रगती म्हणजे त्यांच्यातील संवाद क्षमता. Mirokai हा रोबोट माणसासारखा अॅनिमेटेड चेहरा असलेला असून, तो नैसर्गिक भाषेमध्ये संवाद साधू शकतो. त्याला नवीन कामे शिकवता येतात आणि जनरेटिव्ह AI तंत्रज्ञानामुळे तो अधिक बुद्धिमान बनतो. पूर्वीचे रोबोट्स केवळ ठराविक आदेशांनुसार काम करत होते, मात्र आता हे रोबोट्स माणसांशी संवाद साधण्यास सक्षम झाले आहेत.
हे रोबोट्स बाजारात कधी उपलब्ध होतील?
सध्या काही रोबोट्स खरेदीसाठी उपलब्ध असून काही लवकरच विक्रीसाठी येणार आहेत. Mirumi रोबोट ७० डॉलर्स, Looi १६९ डॉलर्स तर Mi-Mo लॅम्प रोबोट ३,५०० डॉलर्सच्या किमतीत उपलब्ध असेल. अधिक प्रगत रोबोट्सची किंमत जास्त आहे—Mirokai साठी ४०,००० डॉलर्स आणि R2D3 साठी ६०,००० डॉलर्स मोजावे लागतील. हे रोबोट्स फक्त संकल्पनात्मक प्रकल्प न राहता आता प्रत्यक्ष वापरासाठी बाजारात येत आहेत.
भारतामध्ये सध्या घरगुती रोबोट्सच्या मर्यादित निवडी उपलब्ध आहेत. Miko रोबोट हा मुलांसाठी डिझाइन करण्यात आला असून त्याची क्षमता मर्यादित आहे. Emo हा रोबोट वैयक्तिक सहाय्यक म्हणून विकला जातो. मात्र, जागतिक बाजारपेठेत रोबोटिक्स क्षेत्र झपाट्याने वाढत असून, पुढील काही वर्षांत भारतातही हे रोबोट्स मोठ्या प्रमाणात उपलब्ध होण्याची शक्यता आहे. किंमती कमी झाल्यास आणि स्थानिक बाजारात अधिक पर्याय आल्यास, रोबोटिक्सचा स्वीकार झपाट्याने होऊ शकतो.
घरगुती रोबोट्सचे भविष्य
CES 2025 मध्ये प्रदर्शित झालेल्या रोबोट्सनी स्पष्ट केले आहे की, घरगुती रोबोटिक्स ही केवळ एक संकल्पना राहिलेली नाही, तर प्रत्यक्षात येत आहे. संवादक्षम आणि बुद्धिमान तंत्रज्ञानामुळे हे रोबोट्स घरातील दैनंदिन कामे अधिक सोपी करत आहेत. मात्र, या रोबोटिक्स क्रांतीला व्यापक स्वीकार मिळण्यासाठी अजून काही अडथळे आहेत—उच्च किंमत, तांत्रिक मर्यादा आणि स्थानिक बाजारात उपलब्धता या प्रमुख अडचणी आहेत. तरीही, AI आणि रोबोटिक्सच्या सततच्या प्रगतीमुळे हे रोबोट्स अधिक कार्यक्षम, परवडणारे आणि भारतीय घरांसाठी उपयुक्त ठरण्याची शक्यता आहे.