राजकारण

महाराष्ट्रात जागावाटपाबाबत एनडीएमध्ये सौदेबाजी, भाजपची सीमारेषा काय असेल?

Share Now

केंद्रीय गृहमंत्री अमित शहा यांच्या दोन दिवसीय महाराष्ट्र दौऱ्यावरून एक गोष्ट स्पष्ट झाली आहे की, एकनाथ शिंदे यांच्या शिवसेना आणि अजित पवार यांच्या राष्ट्रवादी काँग्रेससोबतच भाजप निवडणूक लढवणार आहे. भाजपने युतीचे भागीदार निश्चित केले असले तरी जागावाटपाचा फॉर्म्युला अद्याप निश्चित झालेला नाही. भाजपने या निवडणुकीत मिशन-160 ची उद्दिष्टे निश्चित केली आहेत, मात्र खुल्या पद्धतीने निवडणूक लढवली तरच हे शक्य होईल. राष्ट्रवादी आणि शिवसेना ज्याप्रकारे स्वत:साठी जागा मागत आहेत, ते लक्षात घेता, भाजप सीट बार्गेनिंगमध्ये स्वत:साठी किती जागा ठरवते?

भाजप मुख्यमंत्री एकनाथ शिंदे यांच्या शिवसेना आणि अजित पवार यांच्या राष्ट्रवादी काँग्रेससह इतर काही लहान पक्षांसोबत निवडणूक लढवणार आहे. अमित शहा यांनी मुंबईत भाजपच्या कोअर ग्रुपसोबत बैठक घेऊन निवडणूक लढवण्याची रणनीती आखली आहे. यादरम्यान मित्रपक्षांसोबत जागावाटपाबाबत भाजप नेत्यांशी चर्चा झाली. आता राज्याच्या बैठकीनंतर दिल्लीत अजित पवारांची राष्ट्रवादी काँग्रेस, एकनाथ शिंदे यांची शिवसेना आणि भाजप यांच्यातील जागावाटपाचा फॉर्म्युला मंजूर होणार आहे. अशा स्थितीत भाजप यावेळी किती जागा लढवणार याकडे सर्वांचे लक्ष लागले आहे.

UPSC ची तयारी करणाऱ्या मुलाने केली आत्महत्या, सुसाईड नोटमध्ये लिहिले ‘सॉरी’.

गेल्या विधानसभा निवडणुकीचा नमुना
गेल्या तीन विधानसभा निवडणुकांमधील भाजपच्या लढतीचा पॅटर्न पाहिला तर २०१४ पूर्वीची आणि नंतरची परिस्थिती खूप बदलली आहे. 2014 पूर्वी महाराष्ट्रात भाजप लहान भावाच्या भूमिकेत होता पण आता मोठ्या भावाच्या भूमिकेत आहे. राज्यातील 288 विधानसभा जागांपैकी 2009 मध्ये भाजपने 119 जागा लढवल्या होत्या तर शिवसेनेने 160 जागांवर उमेदवार उभे केले होते. यापूर्वी 2004 मध्ये भाजपने 111 तर शिवसेनेने 163 जागांवर निवडणूक लढवली होती. अशाप्रकारे भाजप कमी जागांवर तर शिवसेना जास्त जागांवर निवडणूक लढवत आहे, पण २०१४ मध्ये नरेंद्र मोदी पंतप्रधान झाल्यानंतर परिस्थिती बदलली.

भाजप पहिल्यांदाच मुख्यमंत्री झाला
2014 च्या विधानसभा निवडणुकीत भाजप आणि शिवसेनेची युती तुटली आणि दोन्ही पक्ष स्वतंत्रपणे निवडणूक लढले. भाजपने एकट्याने निवडणूक लढवली तेव्हा त्यांना आपली राजकीय ताकद लक्षात आली. 2014 मध्ये भाजपने 260 जागांवर आपले उमेदवार उभे केले होते, त्यापैकी 122 जागा जिंकल्या होत्या. महाराष्ट्रात भाजपने पहिल्यांदाच 100 जागा जिंकण्याचा टप्पा ओलांडला आणि प्रथमच आपला मुख्यमंत्री करण्यातही यश मिळवले.

PPF नियम बदलले, 1ऑक्टोबरपासून 3 बदल होणार ‘या’ खात्यांवर व्याज मिळणार नाही

युतीत नुकसान सहन करावे लागले
2019 मध्ये भाजप आणि शिवसेनेने एकत्र निवडणूक लढवली तेव्हा भाजपने मोठ्या भावाची तर शिवसेनेने लहान भावाची भूमिका बजावली होती. राज्यातील 288 जागांपैकी 164 जागांवर भाजपने उमेदवार उभे केले होते, तर शिवसेनेने 124 जागांवर निवडणूक लढवली होती. भाजप आपल्या कोट्यातील 164 जागांपैकी 105 जागा जिंकण्यात यशस्वी ठरला, तर 55 जागांवर दुसऱ्या आणि 4 जागांवर तिसऱ्या क्रमांकावर आहे. अशाप्रकारे भाजपला युतीत तोटा सहन करावा लागला तर एकट्याने निवडणूक लढवून फायदा झाला.

विधानसभा निवडणुकीत जागावाटप
महाराष्ट्रातील 240 जागांवर भाजपचा स्वत:चा राजकीय पाया आहे, मात्र विरोधी एकजुटीमुळे ते प्रभावी ठरत नाही. त्यामुळे भाजपला युती करणे भाग पडले आहे. एकनाथ शिंदे यांची शिवसेना आणि अजित पवार यांच्या राष्ट्रवादी काँग्रेससोबत भाजप सरकार चालवत आहे. 2024 च्या लोकसभा निवडणुकीत राज्यातील 48 लोकसभा जागांपैकी भाजपने 28, शिवसेनेने 15, राष्ट्रवादीने 4 आणि राष्ट्रीय समाज पक्षाने एक जागा लढवली होती. या सूत्रावर तिघांमध्ये जागावाटप झाले. या जोरावर विधानसभा निवडणुकीतही जागावाटप होऊ शकते, असे मानले जात असले तरी अजित पवार आणि शिंदे हे पक्ष तयार नाहीत.

जागांची मागणी
मुख्यमंत्री एकनाथ शिंदे यांची शिवसेना 100 ते 110 जागांची मागणी करत आहे, तर अजित पवार यांच्या राष्ट्रवादी काँग्रेस 60 ते 70 जागांची मागणी करत आहे. महाराष्ट्रातील 288 जागांपैकी भाजपने आपल्या पसंतीच्या जागा शिंदे आणि अजित पवार यांना दिल्यास विधानसभा निवडणूक लढवण्यासाठी त्यांच्याकडे केवळ 100 ते 110 जागा उरतील. भाजप हा फॉर्म्युला कधीच मान्य करणार नाही. भाजपने 2019 मध्ये 164 विधानसभा जागांवर निवडणूक लढवली होती, त्यापैकी 105 जागा जिंकल्या होत्या.

सत्तेनुसार जागा
2024 मध्ये लोकसभेच्या ज्या 28 जागांवर भाजपने निवडणूक लढवली त्यांचे विधानसभेच्या जागांमध्ये रूपांतर केले तर 168 जागा होतील. अशा प्रकारे 160 जागांवर निवडणूक लढवण्याची भाजपची योजना आहे. महाराष्ट्रातील सुमारे 160 जागांवर निवडणूक जिंकण्याचे लक्ष्य भाजप नेत्यांनी निश्चित केले आहे. पक्षाच्या नेत्यांचे म्हणणे आहे की जागावाटपादरम्यान मित्रपक्ष शिवसेना आणि राष्ट्रवादीला त्यांची ताकद आणि विजयाची शक्यता लक्षात घेऊन जागा दिल्या जातील.

जागावाटपावर एकमत झाले
भाजपने 160 पेक्षा कमी जागांवर निवडणूक लढवली तर त्यांचा विजयाचा आकडा 100 पेक्षा कमी होईल हे माहीत आहे. भाजप या सगळ्या गुण्यागोविंदाने गुंतला आहे. अशा स्थितीत शिंदे यांच्या शिवसेना आणि अजित पवार यांच्या राष्ट्रवादीला जागा देण्याचा मार्ग भाजप शोधत असून, त्यात शिवसेनेला ७० जागा देण्याचा विचार केला जाऊ शकतो आणि राष्ट्रवादीला ६० जागा सोडता येऊ शकतात. याशिवाय भाजप छोट्या पक्षांना 8 जागा देऊ शकते. या स्थितीत भाजपला निवडणूक लढवण्यासाठी केवळ 150 जागा उरतील. भाजपला एनडीएमध्ये मोठा भाऊ राहायचे आहे, परंतु जागावाटपावर सहमत होणे सोपे नाही.

Latest:

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *