कौपीनेश्वर मंदिरात महाशिवरात्रीनिमित्ताने गर्दीचे नियोजन, चार प्रवेशद्वारांची व्यवस्था !
महाशिवरात्रीसाठी कौपिनेश्वर मंदिरात विशेष नियोजन, चार स्वतंत्र प्रवेशद्वारांची व्यवस्था
महाशिवरात्रीनिमित्त ठाण्यातील ऐतिहासिक कौपिनेश्वर मंदिरात मोठ्या प्रमाणावर भक्तगण दर्शनासाठी दाखल होतात. भाविकांची होणारी प्रचंड गर्दी आणि सुरक्षेच्या दृष्टीने मंदिर समितीने विशेष नियोजन आखले आहे. यंदा दर्शन व्यवस्थापन अधिक सुकर करण्यासाठी चार स्वतंत्र प्रवेशद्वार उभारण्यात येणार आहेत, जे ज्येष्ठ नागरिक, गरोदर महिला, अपंग व्यक्ती आणि अतिमहत्वाच्या व्यक्तींसाठी राखीव असतील.
गर्दी व्यवस्थापनासाठी नियोजन
कौपिनेश्वर मंदिर ठाण्याच्या मुख्य बाजारपेठेत स्थित असून, त्याच्या एका बाजूस मासुंदा तलाव आणि दुसऱ्या बाजूस भाजी मंडई आहे. महाशिवरात्रीसह श्रावण महिन्यातील सोमवारी येथे हजारो भाविक दर्शनासाठी येतात. यामुळे होणाऱ्या गर्दीचे नियोजन करण्यासाठी दरवर्षी मंदिर समितीकडून विशेष खबरदारी घेतली जाते.
यंदा भाविकांच्या सोयीसाठी आणि सुरक्षेच्या दृष्टीने मंदिरात चार वेगवेगळी प्रवेशद्वारे ठेवण्यात येणार आहेत:
- मुख्य प्रवेशद्वार (नंदीसमोरचे प्रवेशद्वार) – सर्वसामान्य भक्तांसाठी खुला.
- दक्षिणमुखी मारुती मंदिराजवळील द्वार – दर्शनानंतर बाहेर पडण्यासाठी वापरता येणार.
- भाजी मंडईजवळील प्रवेशद्वार – ७० वर्षांवरील ज्येष्ठ नागरिक, गरोदर महिला आणि अपंग व्यक्तींसाठी ओळखपत्राच्या आधारे विशेष व्यवस्था.
- मासुंदा तलावाजवळील प्रवेशद्वार – अतिमहत्वाच्या व्यक्तींसाठी राखीव, याच मार्गाने वाहनांनाही परवानगी.
ठाणेकरांचे श्रद्धास्थान – कौपिनेश्वर मंदिर
ठाणे शहराच्या मध्यवर्ती भागात वसलेले कौपिनेश्वर मंदिर हे शिलाहार राजवटीत (इ.स. ८१० – १२४०) बांधले गेले असून, ठाणेकरांच्या ग्रामदेवतेचे स्थान आहे. महाराष्ट्रातील सर्वात मोठ्या शिवलिंगांपैकी एक (४ फूट ३ इंच उंच आणि १२ फुटी घेर असलेले) शिवलिंग येथे विराजमान आहे.
महाशिवरात्रीच्या दिवशी पहाटेपासूनच राजकीय नेते, मान्यवर आणि हजारो शिवभक्त येथे दर्शनासाठी गर्दी करतात. यंदाच्या सोयीसुविधांमुळे भाविकांना अधिक सुव्यवस्थित दर्शनाचा लाभ मिळेल, अशी अपेक्षा आहे.
महाशिवरात्रीचे महत्त्व
महाशिवरात्री हा हिंदू धर्मातील एक अत्यंत पवित्र आणि महत्वाचा सण आहे, जो भगवान शिवाच्या पूजनासाठी समर्पित आहे. हा सण फाल्गुन कृष्ण चतुर्दशीला (फेब्रुवारी-मार्च महिन्यात) साजरा केला जातो. या दिवशी भगवान शिव आणि माता पार्वती यांचा विवाह संपन्न झाल्याचे मानले जाते, त्यामुळे हा दिवस शिवभक्तांसाठी विशेष पर्वणी मानला जातो.
महाशिवरात्रीचे धार्मिक महत्त्व
- भगवान शिव आणि पार्वतीचा विवाह – पुराणानुसार, या दिवशी भगवान शिव आणि माता पार्वती यांचा विवाह झाला होता. त्यामुळे भक्त या रात्री जागरण करून शिव-पार्वतीचे पूजन करतात.
- शिवलिंगाची स्थापना व पूजन – या दिवशी शिवलिंगावर दूध, बेलपत्र, भस्म, गंगाजल आणि फुले अर्पण केली जातात. हे अर्पण भगवान शिवाला अत्यंत प्रिय आहे.
- महाकाळाचा जागर – महाशिवरात्री ही भगवान शंकराने तांडव नृत्य साकारलेली रात्र मानली जाते. यामुळे भक्त रात्री जागरण करतात आणि शिवभजन गातात.